5 Bài Học Quan Trọng Về
Tiền Bạc Cần Phải Dạy Cho Con Bạn
Kỹ năng về tài chính là kỹ năng quan trọng nhất đối với sự thành công của mỗi con người. Nhưng chưa có nhà trường nào dạy về kỹ năng này. Vậy là một phụ huynh, bạn phải dạy con mình như thế nào.
Kỹ năng tài chính là những kỹ năng định hướng cuộc đời. Thật là ngạc nhiên là nhà trường không dạy trẻ về vấn đề tiền bạc.
Là cha mẹ, bạn có thể dạy con bạn những bài học quan trọng về tài chính – và bạn cần phải dạy con cái những điều này.
Beth Kobliner, tác giả của cuốn sách bán chạy nhất Tờ New York Times “Get a Finacial Life”, và là thành viên Hội Đồng Tư Vấn Tổng Thống về Khả Năng Tài Chính, đưa ra những bài học phù hợp với trẻ em.
MARTIN BUREAU/AFP/Getty Images 1/ Forbes
Kobliner nói rằng trẻ em độ 3 tuổi có thể hiểu được những khái niệm như tiết kiệm và chi tiêu. Và một báo cáo bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambrigde được tài trợ bởi Dịch Vụ Tư vấn Tài Chính Anh Quốc đã tiết lộ những thói quen của trẻ em được hình thành trước 7 tuổi.
“Cha mẹ càng tận dụng sớm những cơ hội mỗi ngày để dạy con về tiền bạc càng tốt (ví dụ, đưa cho con 2$ và để cho nó chọn loại trái cây nào để mua) thì đứa trẻ càng trở nên khá hơn về sau. Cha mẹ là người ảnh hưởng số 1 đối với những thói quen tìa chính của con cái. Tất cả phụ thuộc vào chúng ta để nuôi dạy một thế hệ của những người tiêu dùng thông minh, những nhà đầu tư, tiết kiệm và cho đi.”
Dưới đây là những bài học quan trọng nhất mà mỗi đứa trẻ cần phải học tùy theo độ tuổi.
3-5 tuổi
Bài học: Con cần phải chờ đợi nếu muốn mua thứ mà con muốn.
“Điều này là một khái niệm khó cho mọi người dù ở bất kỳ độ tuổi nào,” Kobliner nói. Tuy nhiên, khả năng trì hoãn cũng có thể tiên đoán được một đứa trẻ có thành công khi lớn lên hay không. Trẻ em ở độ tuổi này cần phải học là nếu chúng thực sự muốn điều gì, chúng cần phải biết chờ đợi và tiết kiệm để mua nó.
Những bài học về tiền ở độ tuổi này là nền móng cho sau này. “Bạn không thể bắt đầu quá sớm,” Kobliner nói. Nói về gia đình của mình, cô ấy nói, “khi chúng tôi đi vào một cửa hàng, nếu tôi nói, ‘Chúng ta không có tiền cho cái này,’ chúng thật thông minh – chúng biết chúng có thẻ tín dụng,’’ Vì thế, tôi sẽ nói, “Chúng ta ở đây để mua một món quà cho X và chúng ta không mua cái gì đó cho con, bởi vì chúng ta tới đây không phải vì điều đó.” Đứa trẻ nhanh chóng hiểu ra rằng vào một cửa hàng không có nghĩa là bạn sẽ mua cái gì đó.
Những hoạt động dành cho lứa tuổi 3-5
1. Khi con bạn xếp hàng chờ, ví dụ như trò đu quay, hãy giải thích cho nó tầm quan trọng của việc chờ đợi để có những gì nó muốn.
2. Tạo ra 3 hũ có nhãn riêng “Tiết kiệm,” “Chi tiêu” hoặc “Chia sẻ.” Mỗi lần con bạn nhận tiền vì nó giúp việc nhà hoặc từ quà sinh nhật, chia số tiền điều nhau cho vào 3 hũ. Để cho nó sử dụng hũ Chi Tiêu đối với những khoản chi tiêu nhỏ như mua bánh kẹo, hoặc miếng dán. Tiền ở hũ Chia Sẻ có thể tặng cho những ai cần nó hoặc sử dụng để tặng cho một người bạn cần nó. Hũ Tiết Kiệm dùng cho những thứ đắt tiền hơn.
3. Hãy dạy con về đặt mục tiêu, như mua một món đồ chơi. Hãy đảm bảo rằng nó không quá đắt và không thể mua được trong nhiều tháng. “Nếu vậy nó sẽ rất thất vọng và khó để cho chúng hiểu được. Điều quan trọng hơn đó là nó nhận thức rằng nó đang tiết kiệm cho mục tiêu của nó hơn là, ‘ồ, tôi muốn nó cóp nhặt 10 đôla để mua cái váy.’ Bạn muốn dạy con để chúng lớn lên thành công,’’ Kobliner nói. Nếu con bạn có mục tiêu đắt tiền, hãy đưa ra một kế hoạch để giúp nó đạt được mục tiêu trong một thời gian hợp lý. (Koberliner nói rằng nếu tiền trợ cấp là một lựa chọn cá nhân cho mỗi gia đình, thì ở độ tuổi này, một khoản trợ cấp nhỏ có thể giúp đứa trẻ tiết kiệm cho những mục tiêu này.)
Mỗi lần con bạn cho tiền vào Hũ Tiết Kiệm, hãy giúp nó đếm xem nó đã có bao nhiêu, nói với nó xem nó cần bao nhiêu tiền nữa để đạt được mục tiêu đã đặt ra, và khi nào nó sẽ đạt được nó. “Những điều này thực sự đem lại niềm vui cho đứa trẻ,” Kobliner nói. “Và nó cho đứa trẻ biết ý nghĩa và tầm quan trọng của việc chờ đợi và kiên nhẫn và tiết kiệm.”
Độ tuổi 6-10
Bài học: Con cần đưa ra những lựa chọn về cách sử dụng đồng tiền như thế nào.
Ở độ tuổi này, điều quan trọng là giải thích cho trẻ rằng, “Tiền là hữu hạn và điều quan trọng là đưa ra những lựa chọn khôn ngoan, bởi vì một khi con chi tiêu số tiền con có, con thêm để chi tiêu nữa," Kobliner nói. Trong khi ở độ tuổi này, bạn cũng nên theo tiếp tục với các hoạt động như Hũ tiết kiệm, chi tiêu và chia sẻ, và thiết lập mục tiêu, bạn cũng nên bắt đầu cho con bạn tham gia ra quyết định tài chính của người lớn.
Những hoạt động cho độ tuổi 6-10
1. Cho trẻ tham gia vào những quyết định tài chính. Ví dụ, giải thích, “Lý do mà mẹ chọn nước nho bình thường thay vì loại có thương hiệu là vì nó rẻ hơn 50 cent và cùng một hương vị,” Kobliner nói. Hoặc nói chuyện về những vụ mua bán như mua những thứ tiêu dùng hàng ngày như mua khăn giấy rẻ hơn nếu mua số lượng nhiều.
2. Cho tiền con, ví dụ như đưa cho nó 2$ trong siêu thị và để nó quyết định mua trái gì trong giới hạn mà bạn cần để cho trẻ trải nghiệm việc đưa ra những lựa chọn đối với vấn đề sử dùng tiền bạc.
3. Khi bạn đang mua sắm, nói chuyện lớn tiếng về cách bạn đang đưa ra các quyết định tài chính của bạn là một người trưởng thành, đặt câu hỏi như, "Cái này chúng ta có thực sự, thực sự cần mua không? Hay chúng ta có thể bỏ qua nó trong tuần này vì chúng ta sẽ đi ra ngoài ăn tối?” “Tôi có thể mượn nó không?” “Liệu nó có rẻ hơn ở chỗ khác không nhỉ? Chúng ta có thể đi đến cửa hàng giảm giá và mua được hai cái thay vì chỉ một này không?”
Lứa tuổi 11-13
Bài học: Con càng sớm tiết kiệm, con càng nhanh tăng số tiền của của con từ lãi kép.
Ở độ tuổi này, bạn có thể chuyển từ ý tưởng tiết kiệm cho mục tiêu ngắn hạn sang mục tiêu dài hạn. Giới thiệu các khái niệm về lãi kép, khi bạn kiếm được lãi cả tiền gửi tiết kiệm của bạn cũng như đối với lãi suất tiết kiệm có được trước đó.
Các hoạt động cho lứa tuổi 11 - 13
1. Mô tả lãi kép sử dụng con số cụ thể, bởi vì nghiên cứu cho thấy điều này có hiệu quả hơn mô tả nó một cách trừu tượng, Kobliner nói. Giải thích, “Nếu con dành 100$ mỗi năm bắt đầu từ tuổi 14, con sẽ có 23,000$ ở tuổi 65, nhưng nếu con bắt đầu nó ở tuổi 35, con sẽ chỉ có 7000$ ở tuổi 65”
2. Cho con bạn làm một số tính toán lãi kép trên Investor.gov. Ở đây, nó có thể thấy được nó có bao nhiêu tiền nếu nó đầu tư một số tiền nhất định và nó tăng lên theo một mức lãi suất nhất định. Và cho nó đọc ví dụ đầy cảm hứng của một người sử dụng lãi kép cực kỳ tốt.
3. Giúp con bạn đặt ra mục tiêu dài hạn cho một cái gì đó đắt hơn các đồ chơi đó có thể đã được tiết kiệm cho. "Những loại thỏa hiệp, được gọi là chi phí cơ hội - những điều bạn đang bỏ qua để tiết kiệm tiền là gì - là một điều rất hữu ích để nói ra. Ở tuổi này, trẻ em đang cố gắng để không tiết kiệm vì chúng muốn mua những nhiều thứ, nhưng nghĩ đến những mục tiêu dài hạn và những gì chúng đang phải từ bỏ cho thấy đó là một quyết định tốt,” Kobliner nói. Ví dụ, cô nói, nếu con bạn có thói quen mua một bữa ăn nhẹ sau giờ học mỗi ngày, nó có thể quyết định dành tiền đó tiết kiệm để mua một chiếc iPod.
Lứa tuổi 14-18
Bài học: Khi so sánh các trường đại học, hãy chắc chắn để xem xét từng trường sẽ có chi phí bao nhiêu.
Tìm kiếm "máy tính giá ròng" trên các trang web đại học để xem có bao nhiêu chi phí khi bao gồm cả các chi phí khác ngoài học phí. Nhưng đừng để cái giá làm nhụt chí con bạn. Giải thích sinh viên tốt nghiệp đại học kiếm được nhiều hơn những người không có bằng đại học, do đó khoản đầu tư là đáng giá.
Các hoạt động lứa tuổi 14-18
1. Thảo luận có bao nhiêu bạn có thể đóng góp bao nhiêu cho con em mình mỗi năm dành cho giáo dục đại học. "Mỗi phụ huynh nên bắt đầu cuộc trò chuyện về chi phí học đại học của con mình từ lớp chín," Kobliner nói. "Giải quyết vấn đề này sớm và trung thực về những gì gia đình của bạn có thể đủ khả năng hỗ trợ sẽ giúp con bạn thực tế về nơi chúng có thể được đăng ký."
Nhưng hãy nhớ rằng có rất nhiều cách khác để tài trợ cho đại học hơn là dùng tiền của mình. Với con bạn, hãy tìm các trường tư thục có hỗ trợ tài chính rờ rộng, bao nhiêu của nó là "tiền miễn phí" như trợ cấp và học bổng, bao nhiêu trong khoản cho vay mà con bạn sẽ phải trả lại, và những gì chính phủ có thể giúp chương trình trả lại các khoản vay, Kobliner nói. Ngoài ra, hãy kiểm tra tám lời khuyên về việc đi vay học sinh.
2. Cho con bạn sử dụng College Scorecard để so sánh học phí đại học, những gì các triển vọng việc làm của sinh viên tốt nghiệp, và bao nhiêu nợ cho vay học sinh có thể ảnh hưởng đến lối sống của con mình sau khi tốt nghiệp nếu chúng tham dự lđại học. Như với bất kỳ đầu tư, phân tích với nhau xem số tiền đưa vào sẽ trả hết vào cuối hạn.
3 Ước tính hỗ trợ tài chính của bạn bằng cách sử dụng công cụ FAFSA4caster tại fafsa.ed.gov. Ngoài ra nghiên cứu các khoản vay bổ sung, học bổng, và tài trợ - và sử dụng máy tính để ước tính các khoản thanh toán tiền vay hàng tháng - trên studentaid.ed.gov. Tìm hiểu về các tùy chọn trả nợ như Pay As You Earn, là giới hạn thanh toán hàng tháng của bạn chỉ 10% thu nhập tùy ý bạn. Để biết thêm thông tin, hãy kiểm tra ibrinfo.org hoặc finaid.org.
"Cha mẹ hoàn toàn nên con họ đi làm thêm khi học đại học," Kobliner cho biết thêm, nghiên cứu của tiến sĩ Gary R. Pike của Indiana University-Purdue University Indianapolis cho thấy rằng những sinh viên làm việc 20 giờ một tuần hoặc ít hơn ở trường được điểm tốt hơn bởi vì họ tham gia nhiều hơn trong cuộc sống sinh viên. "Tuy nhiên, hạn chế số giờ làm", cô nói. "Làm việc nhiều hơn 20 giờ mỗi tuần có thể làm tổn thương thành công học tập của con cái."
Lứa tuổi 18+
Bài học: Con chỉ nên sử dụng thẻ tín dụng khi con có thể trả đủ số tiền đã tiêu mỗi tháng.
Thật quá dễ dàng để rơi vào nợ thẻ tín dụng, có thể tạo ra cho con bạn gánh nặng trả hết nợ thẻ tín dụng cùng một lúc với khoản vay vốn sinh viên. Thêm vào đó, nó có thể ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của nó mà điều đó có thể làm cho nó khó mua một chiếc xe hay một ngôi nhà sau này, hoặc thậm chí để có được một công việc. Đôi khi, nhà tuyển dụng tiềm năng kiểm tra lịch sử tín dụng.
“Các hộ gia đình nợ trung bình 7,084$ trong thẻ tín dụng. Để đảo ngược xu hướng chi tiêu vượt quá nhu cầu cần thiết và phải đau đớn trả lãi suất hàng trăm đô la một năm, điều quan trọng là cha mẹ dạy cho con của họ làm thế nào để sử dụng thẻ tín dụng có trách nhiệm (tốt hơn là chúng có thể thanh toán tổng hóa đơn mỗi tháng),” Kobliner nói.
Các hoạt động đối với Tuổi 18+
1 Dạy con bạn nếu phụ huynh đồng sở hữu trên một thẻ tín dụng, bất kỳ thanh toán trễ hạn nào cũng có thể ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của cha mẹ.
2. Cùng với nhau, tìm kiếm một thẻ tín dụng cung cấp một tỷ lệ lãi suất thấp và không có lệ phí hàng năm bằng cách sử dụng các trang web như Bankrate, Creditcards.com, Credit.com, hoặc Cardratings.com.
3 Giải thích rằng điều quan trọng là dùng thể tín dùng để thanh toán những thứ lặt vặt hàng hàng ngày để nếu bạn có một khoản cần chi khẩn cấp mà bạn không thể trang trải bằng tiền tiết kiệm, bạn có thể dùng tới nó. Tuy nhiên, thậm chí còn tốt hơn là xây dựng "một khoản tiết kiệm chi phí sinh hoạt tiết kiệm khẩn cấp ít nhất là cho 3 tháng, lý tưởng là sáu đến chín tháng. Tìm hiểu ở đây làm thế nào để tiền trong ngân sách để xây dựng tiết kiệm khẩn cấp.
Nguồn Forbes.
Trích tiếng Anh
Given how important financial skills are to navigating life, it’s surprising that our schools don’t teach children about money.
As a parent, however, you can teach your child important financial lessons — and you should.
Here are some tips appropriate for each age group from Beth Kobliner, author of the New York Times bestseller Get a Financial Life, and a member of the President’s Advisory Council on Financial Capability who spearheaded the creation of Money as You Grow, which offers age-appropriate money lessons for children.
“The sooner parents start taking advantage of everyday teachable money moments (for example, give a six-year-old $2 and let her choose which fruit to buy), the better off our kids will be. Parents are the number one influence on their children’s financial behaviors, so it’s up to us to raise a generation of mindful consumers, investors, savers, and givers,” she says.
Below are the top money lessons to be learned at each age, as well as activities to illustrate each point.
Ages 3-5
The Lesson: You may have to wait to buy something you want.
“This is a hard concept for people to learn of all ages,” says Kobliner. However, the ability to delay gratification can also predict how successful one will be as a grown-up. Kids at this age need to learn that if they really want something, they should wait and save to buy it.
Money lessons at this age set the tone for later on. “You really can’t start too early,” says Kobliner. Speaking of her own family, she says, “When we go into a store, if I say, ‘We don’t have money for this,’ they’re smart — they know we have credit cards,” So, she would say, “We’re here to buy a gift for X, and we’re not going to buy anything for you, because we’re not here for that.” Kids then quickly learn that going into a store doesn’t always mean you’ll buy something.
Activities For Ages 3 To 5
1. When your child is waiting in line, say, to go on the swings, discuss how important it is to learn to wait for what he or she wants.
2. Create three jars – each labeled “Saving,” “Spending” or “Sharing.” Every time your child receives money, whether for doing chores or from a birthday, divide the money equally among the jars. Have him or her use the spending jar for small purchases, like candy or stickers. Money in the sharing jar can go to someone you know who needs it or be used to donate to a friend’s cause. The saving jar should be for more expensive items.
3. Have your child set a goal, such as to buy a toy. Make sure it’s not so pricey that they won’t be able to afford it for months. “Then it just gets frustrating, and it gets hard for them to wrap their head around. It’s really more about her being cognizant that she’s saving for a goal than, ‘Oh, I really need her to scrape together those $10 to buy the tutu.’ You want to set them up for success,” says Kobliner. If your child does have an expensive goal, come up with a matching program to help her reach it in a reasonable timeframe. (Kobliner says that while an allowance is a personal choice for every family, at this age, a small allowance could help a child save for these goals.)
Every time your child adds money to the savings jar, help her count up how much she has, talk with her about how much she needs to reach her goal, and when she will reach it. “All those behaviors are really fun for kids,” says Kobliner. “And it gives them a sense of the importance of waiting and being patient and saving.”
Ages 6-10
The Lesson: You need to make choices about how to spend money.
At this age, it’s important to explain to your child, “Money is finite and it’s important to make wise choices, because once you spend the money you have, you don’t have more to spend,” Kobliner says. While at this age, you should also keep up with activities like the saving, spending and sharing jars, and goal-setting, you should also begin to engage your child in more adult financial decision-making.
Activities For Ages 6 To 10
1. Include your child in some financial decisions. For instance, explain, “The reason I chose the generic grape juice rather than the brand name is that it costs 50 cents less and tastes the same to me,” says Kobliner. Or talk about deals, such as buying everyday staples like paper towels in bulk to get a cheaper per-item price.
2. Give your child some money, like $2, in a supermarket and have her make choices about what fruit to buy, within the parameters of what you need, to give them the experience of making choices with money.
3. When you’re shopping, talk aloud about how you’re making your financial decisions as a grown-up, asking questions like, “Is this something we really, really need? Or can we skip it this week since we’re going out to dinner?” “Can I borrow it?” “Would it cost less somewhere else? Could we go to discount store and get two of these instead of one?”
Ages 11-13
The Lesson: The sooner you save, the faster your money can grow from compound interest.
At this age, you can shift from the idea of saving for short-term goals to long-term goals. Introduce the concept of compound interest, when you earn interest both on your savings as well as on past interest from your savings.
Activities For Ages 11 To 13
1. Describe compound interest using specific numbers, because research shows this is more effective than describing it in the abstract, says Kobliner. Explain, “If you set aside $100 every year starting at age 14, you’d have $23,000 by age 65, but if you start at age 35, you’ll only have $7,000 by age 65.”
2. Have your child do some compound interest calculations on Investor.gov. Here, she can see how much money she’ll earn if she invests a certain amount and it grows by a certain interest rate. And have her read this inspiring example of someone who used compound interest to his advantage incredibly well.
3. Have your child set a longer-term goal for something more expensive than the toys she may have been saving for. “Those sorts of tradeoffs, called opportunity costs — what are the things you’re giving up to save money — is a very useful thing to talk about. At this age, kids are trying to not save because they want to buy stuff, but thinking of what long-term goals are and what they’re having to give up shows that it’s a good decision,” says Kobliner. For example, she says, if your child has a habit of buying a snack after school every day, she may decide she’d rather put that money toward an iPod.
Ages 14-18
The Lesson: When comparing colleges, be sure to consider how much each school would cost.
Search for the “net price calculator” on college websites to see how much each costs when including other expenses besides tuition. But don’t let the price tag discourage your child. Explain how much more college grads earn than people without college degrees, making it a worthwhile investment.
Activities For Ages 14 To 18
1. Discuss how much you can contribute to your child’s college education each year. “Every parent should start the college cost conversation by ninth grade,” says Kobliner. “Tackling the subject early and being honest about what your family can afford will help kids be realistic about where they may apply.”
But remember that there are many ways to finance college other than with your own money. With your child, look into which private schools are generous with financial aid, how much of it is in “free money” such as grants and scholarships, how much in loans that your child will have to pay back, and what government programs can help pay back those loans, says Kobliner. Also, check out these eight tips on taking out student loans.
2. Have your child use this College Scorecard to compare how much each college costs, what the employment prospects of graduates are, and how much student loan debt could affect your child’s lifestyle after graduation if he or she attended that college. As with any investment, analyze together whether the money put in will pay off in the end.
3. Estimate your financial aid using the FAFSA4caster tool at fafsa.ed.gov. Also research additional loans, scholarships, and grants — and use calculators to estimate monthly loan payments — on studentaid.ed.gov. Find out about loan repayment options such as Pay As You Earn, which limits your monthly payments to just 10% of your discretionary income. For more information, check out ibrinfo.org or finaid.org.
“Parents should absolutely make their college kids get a part-time job,” says Kobliner, adding that research by Dr. Gary R. Pike of Indiana University-Purdue University Indianapolis shows that students who work 20 hours a week or less at on-campus jobs get better grades because they’re more engaged in student life. “But limit those hours!” she says. “Working more than 20 hours per week can hurt kids’ academic success.”
Ages 18+
The Lesson: You should use a credit card only if you can pay the balance off in full each month.
It is all too easy to slide into credit card debt, which could give your child the burden of paying off credit card debt at the same time as student loans. Plus, it could affect his or her credit history, which could make it difficult to, say, buy a car or a home, or even to get a job. Sometimes, prospective employers check credit.
“The average household owes $7,084 in credit card debt. To reverse the trend of spending beyond our means and racking up hundreds of dollars a year in interest, it’s critical that parents teach their kids how to use credit cards responsibly (or better yet—not at all!—unless they can pay the total bill every month),” says Kobliner.
Activities For Ages 18+
1. Teach a child that if a parent cosigns on a credit card, any late payment could also affect the parent’s credit history.
3. Explain that it’s important not to charge everyday items so that way if you have a emergency expense that you can’t cover with savings, you can charge that. However, even better is building up at least three months’ worth of living expenses in emergency savings, though six to nine months’ worth is ideal. Learn here how to budget money in order to build up emergency savings.
